11/07/2025

Catégorie : Tribunes Libres

OpinionChroniquesCommuniqués de presseCourriers des lecteursTribunes Libres

Redécoupage électoral

Tribune Librepar Tribune Libre
EH-Bai - La réforme constitutionnelle va bientôt être soumise au Parlement français dans le courant du mois de juillet, et EH Bai souhaiterait en donner sa lecture, en particulier concernant le redécoupage des circonscriptions électorales. En effet, au-delà de certaines dispositions d’ordre général avec lesquelles EH Bai peut parfois être par principe favorable (par exemple la limitation du cumul des mandats dans le temps), par d’autres cette réforme suscite des craintes propres au Pays Basque nord.
Une fois de plus, cette réforme, comme tant d’autres, ne tient pas compte des réalités historiques des différents peuples de l’état français. (...)

Epuration ethnique antisémite

Xipri Arbelbidepar Xipri Arbelbide1
Un livre, et un manifeste signé par de gens éminents (ci-devant Président de la République, premiers ministres, ministres, etc...) a récemment fait la une de tous les médias. Il s'agit de dénoncer un nouvel antisémitisme. J'y ai même lu l'accusation d'«épuration ethnique». Qui ne dénoncerait pas les faits concrets incriminés ? Mais signer en compagnie de qui ? Les signataires n'auraient-ils pas envers les arabo-musulmans les mêmes sentiments que les antisémites envers les juifs ? Les occasions de protester n'ont pas manqué jusqu'ici à ces âmes délicates.
Qu'ont-ils dit ? (...)

ETAren amaiera, begirada bat antimilitarismotik

Tribune Librepar Tribune Libre
Patxi Azparren - Kanboko ekitaldia eta gero, hamaika eragilek eta pertsonek iritzia eman nahi izan dute. Bistan da. Ikuspegi eta begirada ezberdinak aztertzea aberasgarria da.
Hori dela eta, orain, hasierako asteetako olatuak pasatutakoan, beste bat ere plazaratzea ekarpen interesgarria izan daitekeelakoan nago. Begirada hori euskal mapa soziopolitikoren bazter batetik bota nahi nuke, independentismoarekin lerrotu zen/den antimilitarismotik, alegia. (...)

« Estatugintza eta herrigintza uztartuta joan behar dira »

Enbatapar Enbata
Jule Goikoetxea militante eta intelektual feminista Plaza Hutsa TBn Andoni Olariagak elkarrizketatu du. Euskal Errepublika eraikitzeko bidean, estatugintzatik eta herrigintzatik egin daitezkeenez jardun dute.
Demokratikazio prozesu guztietan irekitzen dira estatugintza eta herrigintza prozesuak Goikoetxearen arabera. “Ahalduntze prozesuak masiboak izateko estatugintza behar da birprodukziorako.” Herrigintzan badira teknologia batzuk alboratzen direnak, baina estatugintzak ematen dituenak. Biak uztartzea da kontua. (...)

Climat: agir localement, peser globalement

Enbatapar Enbata
Alors que le Canada accueille le 44ème sommet du G7, ce week-end apparaît comme une excellente opportunité de mettre en lumière l'importance de l'échelon local dans la bataille contre le réchauffement climatique - pour mieux parvenir à déployer des stratégies qui multiplient les aller-retours entre local et global.
Pour relever le défi climatique, il faut trouver les cadres (territoriaux ou institutionnels) pertinents pour reprendre le contrôle sur nos vies, sur la production et la consommation d’énergie, sur ce qui est fait de notre argent, etc. Multiplier les allers-retours, donc - autour d'une conviction : nous ne pouvons délaisser les arènes globales, car si nous le faisons, nous perdrons certainement la bataille. Mais nous ne la remporterons pas si nous n'investissons pas massivement l'échelle locale. (...)

Milesker, Manex!

Tribune Librepar Tribune Libre
Peio OSPITAL - Joan zaiku Landibarreko "erresiñoleta", "amodioz beterik... berro sasietarik" hainbat kanta kantatu eta sortu dituena! Joan zaigu Manex Pagola! Eta hau erraitearekin, sendimenduak nahasten zaizkit: aldi berean pena eta esker ona.
Hitz laburretan agertu beharko banu haren jenioa, erran nezake Manexek bazuela (gutik bezala) etxeko eguneroko hizkuntza arruntari indar poetikoa berdin politikoa emaiteko gaitasun edo dohain berezia. Hortarik dator, nere ustez, Manexen kantuen arrakasta. Manexen kantuek dute xinpletasunaren freskotasuna eta soiltasunaren aberastasuna. Hortan datza arrakasta. (...)

Manex Pagola, euskaraz, Euskal Herriarentzat

Tribune Librepar Tribune Libre
Gexan LANTZIRI - Bertze anitzen gisara, nik ere aspaldiko laguna nuen Manex. Urte berean sortuak izanik, 10 urtetan, 1951n, elgarrekin gertatu ginen Hazparneko San Josepe Kolegioan, apezgai gisa eraman gintuztelako harat. Geroztik eskolatze osoa elgarrekin egin dugu: Ustaritzeko seminario ttipia, Aucheko seminario haundia, Akizekoa eta Baionakoa. Baina ez hark ez nik ez ginuen bururatu gure apezgaigoa.
Zergatik? Euskal Herriko apez izaiteko, euskarazko moldakuntza bat ere galdatzen ginuelako biek, Beñat Sarasola eta Joanes Borda lagunekin batera. Baina ezetz eta ezetz… Pareta baten aitzinean geunden! Manex Kanporatu zuten lehenik, 1967ko udaberri aldera. Aste baten buruan, nihaurek alde egin nuen, ene deskargua zuzendariari eman eta. Bertze biak aldiz, urte baten buruan kanporatu zituzten… (...)

ETAren ostean, zer?

Adolfo Muñoz Sanz “Txiki”par Adolfo Muñoz Sanz “Txiki”
ELAk urrats historiko eta positibotzat jotzen du ETA desegin izana. Behin iritsi delarik ziklo honen itxiera, konpondu beharreko gai garrantzitsuak daude ebazteko: normalizazioa, biktimak, presoak, estatus politikoa...
ETAren amaiarekin poztu egin behar dugu, baina poza ez da erabatekoa guztiengan. Honek ziklo berri bati ekiteko aukera eman beharko liguke, non proiektu politikoen arteko konfrontazioa zibila eta demokratikoa izango den. Haatik, batzuek kontakizunen etengabeko gerra luzatzen segitu nahi dute, politika bahituta izateko. (...)