05/07/2025

Auteur/autrice : Tribune Libre

ActualitésArticlesChroniquesChroniquesCommuniqués de presseComprendreCourriers des lecteursCultureDessinsEnbata zikinaFocusInfosKlixkaL'oeil de TartaroLivresOpinionPikutaratPresoakRessourcesSolidaritésTartaroTartaro s'est étonnéTartatweetTribunes Libres

Uste baino gehiago girelako

Tribune Librepar Tribune Libre
MINTZALASAI - Hizkuntza mehatxatuen etorkizuna hirietan jokatzen omen da. Ipar Euskal Herrian, Baiona-Angelu-Miarritze hiri eremuan metatzen da biztanleriaren herena eta euskaratik deskonektatuena: %8ko ezagutza, %1,6ko erabilera eta haurren %80ak ez du euskara ikasten ez etxean, ez eskolan. Baina aldi berean, BABn ere euskara errealitate ukigarria da: 15.800 hiztun, 600 heldu euskaldungai, 2.500 haur eta gazte ama eskolatik lizeora, 60 nini haurtzaindegietan...
Bizi dugun egoera diglosikoa iraultzeko, eredu berriak asmatu beharko ditugu elkarrekin. Euskara norma eta inklusiorako giltza izango diren espazioak, garaiak, aukerak, ohiturak. Bihotza edo trikitixaren mugimenduak inspiratu behar gaitu: zabaldu... eta trinkotu! Izan gaitezen beraz sortzaile eta ausart, bateratzaile eta boteretzaile, erakargarri eta t(r)inko! Bitartean, 7 egunez 54 aktibitatez gozatzeko aukera eskainiko digu Mintzalasai festibalak 10. aldiz. Testuinguru berezi huntan, egitarau berritua eta erakargar-ria eraiki dugu tokiko 51 eragileren laguntzari esker. Elkartzeko eta euskaraz gozatzeko aukerak ez dira faltako.(...)

Manger la moitié, marcher le double !

Tribune Librepar Tribune Libre4
Beñat Etchebest - Le site internet « Our World Data » nous permet de comparer le nombre de décès causés par le Covid-19 sur les différents points du globe.
Contrairement aux deux Amériques et à l’Europe, l’Asie, l’Afrique et l’Océanie sont peu touchées par le phénomène. Ne vivons-nous pas une maladie de civilisation ? (...)

« Euskara etxean, karrikan, eskolan eta lanean nahi dugulako! »

Tribune Librepar Tribune Libre
SEASKA - Nahiz eta azken urteotan urte guziz sortze tasak tipituz ari diren, -Akademia Ikuskariaren arabera 1000 haur gutiago eskolatzen baitira Biarno eta Ipar Euskal Herrian urtez urte-ikastolek aitzina darraite, geroz eta ikasle gehiagorekin, etengabe. Ostegunean 4 064 ikaslek egin dute sartzea ikastoletan, haur hezkuntzatik lizeorat, iaz baino 43 ikasle gehiago. Ondoko egun eta asteetan 2 urteko 60 ikaslek eginen dute sartzea, bakoitzak bere erritmoan, 4 100 ikasleen heina gainditzeko 38 ikastoletan.
Sortzeak anitz apaldu badira ere, Ikastolen eta murgiltze ereduaren kontrako mehatxuak handitu baldin badira ere, geroz eta herritar gehiagok egiten du Ikastolen parioa. Funtsean Ikastolak baitira murgiltze eredua eskaintzen dugun bakarrak, haur hezkuntzatik lizeraino, geletan eta geletatik kanpo. Gure xedea ez baita haurrek Euskara ikas dezaten, baizik eta haurrek euskaraz ikas dezaten. (...)

« Peio Olhagaray, Innovateur économique et social, Pionnier-sherpa de la prospective »

Tribune Librepar Tribune Libre1
Jean-Roch Guiresse - Peio Olhagaray a succombé à une crise cardiaque le 14 juillet 2020, à l’âge de 61 ans. Euskaldun, né à Itxassou, Peio était bon marcheur ; il pratiquait les sentiers de la montagne basque, les chemins côtiers, le trecking dans les déserts sablonneux.
Il avait quitté Euskal Herria pour étudier l’économie à Bordeaux, y prendre Marie-Hélène pour épouse et nouer des amitiés authentiques et durables. Admirateur de Patxi Noblia, il rayonna ensuite sur l’Aquitaine pour animer l’Union régionale des scops, alors présidée par Ramuntxo Camblong, président de Copelec, à l’appel duquel il revint en Labourd, en 1992, animateur engagé de la démarche Pays Basque 2010. (…)

Arbona, une bataille que l’on ne peut pas perdre

Tribune Librepar Tribune Libre
Isabelle Capdeville – BOST (Berroetako Okupazioaren Sustengu Taldea) - Le 23 juin 2021, ELB et Lurzaindia ont initié une occupation de terrain de 12 hectares à Berroeta, à Arbonne. Depuis, une grosse centaine de citoyen.ne.s s’est relayée nuit et jour pour occuper activement ce lieu de vie et d’échange. Ils entendent ainsi dénoncer l’accaparement de la terre agricole par de riches propriétaires qui, de fait, la détournent de sa fonction nourricière.
L’exemple de Berroeta n’est malheureusement pas un cas isolé. Autour de nous, nombreux sont les témoignages d’habitants voyant près de chez eux des terres agricoles devenues constructibles. Chaque année, en moyenne 250 hectares agricoles disparaissent pour toujours au Pays Basque Nord. Si le phénomène n’est pas nouveau, il semble s’être emballé ces derniers mois, générant un sentiment d’impuissance face à l’arrivée de personnes à (très) hauts revenus, prêtes à tout pour une belle maison avec vue. (…)

« Egun 1, Herri 1 », laborantxa herrikoi eta hazkurri emailearen alde!

Tribune Librepar Tribune Libre
ELB eta LURZAINDIA - Arbonako Berroeta bideko lurren okupazioa duela 68 egun hasi zuten ELB eta Lurzaindiak. Bi hilabete horien gau eta egunak bilkura, elgarretaratze, eztabaida, kontzertu, tailer eta animazio desberdinek osaturik iragan dira. Iparraldeko biztanle frangok beren sustengu azkarra erakutsi dakote ekintza huni, laborarien arranguraz haratago jendartea hunkitzen duen egoera dela erakutsiz.
Okupazioari sustengua ekarri nahi dakoten oroer, laborari ala ez, idekia den BOST (Berroetako Okupazioaren Sustengu Taldea) izeneko kolektiboa sortu berri da. Sustengu taldeak laborantxa lurrak laborariendako izan ditezen, lurrak merkantzia hutsa baino gehiago hazkurri emaile izaitea lehentasuna izan dadin eta espekulaziotik babestua izan dadin aldarrikatzen du. (…)